ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟY
Αθήνα, 20-04-2008

ΣΗΜΕΙΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΠΡΟΚΟΠΗ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΟ ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ

Ο Υπουργός Εσωτερικών Καθηγητής κ. Προκόπης Παυλόπουλος αμέσως μετά τη λήξη της Συνεδρίασης της Συνόδου των Υπουργών Εσωτερικών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Μετανάστευσης στο Λουξεμβούργο,  παραχώρησε συνέντευξη τύπου όπου, μεταξύ άλλων, δήλωσε  τα εξής:

« Ι. Η πολιτική της Ελλάδας σε θέματα Μετανάστευσης, και ιδίως σε ό,τι αφορά το καθεστώς των προσφύγων, έχει υποστεί – κυρίως τον τελευταίο καιρό – από μεμονωμένες πλευρές μια οξεία επίθεση, η οποία και άδικη είναι και στηρίζεται σε παντελώς ανακριβή στοιχεία. Η αλήθεια – κοινώς αναγνωρισμένη – είναι ότι ιδίως τα τελευταία τέσσερα χρόνια η Ελλάδα ακολουθεί μία σύγχρονη μεταναστευτική πολιτική, αντάξια της ιστορίας της και του πολιτισμού της, βασισμένη στις αρχές της προστασίας των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και θεμελιωμένη στον πλήρη σεβασμό της αξίας του Ανθρώπου και της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητάς του. Η πολιτική αυτή ανταποκρίνεται – και μάλιστα στο ακέραιο – και στις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η Ελλάδα τόσο διεθνώς όσο και, ιδίως, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τούτο βεβαίως ισχύει και για το τμήμα της πολιτικής αυτής που αφορά την παράνομη μετανάστευση καθώς και το επιμέρους εκείνο πεδίο της, το οποίο έχει σχέση με το καθεστώς των προσφύγων.
Προς αντίκρουση λοιπόν των ανακριβών στοιχείων που προανέφερα ως προς την πολιτική μας στον τομέα αυτόν, και προκειμένου τα στοιχεία αυτά να μην γίνονται αντικείμενο επιβλαβούς για το κύρος και την εικόνα της Χώρας μας επικοινωνιακής εκμετάλλευσης, τονίζονται τα ακόλουθα:

ΙΙ. Γνωρίζετε όλοι την ιδιαιτερότητα της Ελλάδας ως εκ της γεωγραφικής της θέσης. Η Ελλάδα αποτελεί νοτιοανατολικό συνοριοφύλακα της Ε.Ε. Πρόκειται για ένα ρόλο ιδιαίτερα δύσκολο, σε μιαν εποχή μάλιστα που η ειρήνη δοκιμάζεται σκληρά στη Μ. Ανατολή. Στο πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης δεν ζητούμε μόνο την αλληλεγγύη των λοιπών Κρατών Μελών. Ήρθαμε εδώ για να παρουσιάσουμε την πραγματική κατάσταση και να ζητήσουμε δίκαιη κρίση και αντίστοιχη μεταχείριση της Ελλάδας.

ΙΙΙ. Εξέλιξη της λαθρομετανάστευσης στην Ελλάδα: Γεωμετρική άνοδος τα τελευταία χρόνια:

Ετος                 Αριθμός συλληφθέντων
2004                           44.987
2005                           66.351
2006                           95.239
2007                           112.364
2008 (α΄τριμ)             19.741

ΙV. Λαθρομετανάστες και αιτούντες άσυλο εισέρχονται στη Χώρα τις περισσότερες φορές χωρίς ταξιδιωτικά έγγραφα ή άλλα στοιχεία  που να πιστοποιούν την ταυτότητά τους, τη χώρα προέλευσης και τη χώρα καταγωγής τους, καθιστώντας έτσι συχνότατα αδύνατη την εξακρίβωση των ισχυρισμών τους. Αλλά ακόμα και στις περιπτώσεις που οι αιτούντες άσυλο ταυτοποιούνται, δεν παρουσιάζουν στοιχεία που ν’ αποδεικνύουν τον φόβο δίωξής τους, τη στοιχειώδη δηλαδή αιτιολογία για την χορήγηση ασύλου. Είναι γεγονός μάλιστα, όπως και η ίδια η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες έχει αναγνωρίσει, ότι ο κύριος όγκος των αρχικών αιτημάτων που υποβλήθηκαν στη Χώρα τα τελευταία 2 έτη προέρχονται από άτομα καταγόμενα από χώρες όπως το Μπαγκλαντές και το Πακιστάν, τα οποία βασίζονται μόνο σε οικονομικούς λόγους, δηλαδή λόγους που δεν δικαιολογούν νόμιμα την χορήγηση ασύλου.

V. Αν λοιπόν σε όλες αυτές τις περιπτώσεις χορηγηθεί άκριτα άσυλο - το οποίο συνεπάγεται αυτόματα ότι οι αναγνωρισμένοι πλέον ως πρόσφυγες κινούνται ελεύθερα και εντός της Ε.Ε.- δεν θα κατηγορηθεί η Ελλάδα ότι ανοίγει τις πύλες της Ε.Ε. με τον πιο εύκολο τρόπο στην παράνομη μετανάστευση ή, ακόμη χειρότερα, ότι παίζει και το παιχνίδι των δουλεμπόρων;

VΙ. Λάβετε υπόψη επίσης ότι όσο και αν αυξηθεί η στελέχωση των αρμοδίων υπηρεσιών στη Χώρα - πράγμα για το οποίο έχουμε κατηγορηθεί από ορισμένες πλευρές ότι συνιστά κύρια αιτία μη έγκαιρης χορήγησης ασύλου - το πρόβλημα δεν θα επιλυθεί. Η εισροή θα εξακολουθεί να είναι μαζική, οι εισερχόμενοι θα εξακολουθούν να μην διαθέτουν τα απαραίτητα στοιχεία που να πιστοποιούν την ταυτότητα και τη χώρα καταγωγής τους και τα περισσότερα αιτήματα θα εξακολουθούν να βασίζονται σε οικονομικούς λόγους και, άρα, να είναι αλυσιτελή.  

VII. Αναφορικά με το άσυλο ισχύει η θέση ότι το «σύστημα Δουβλίνου» δεν έχει επηρεάσει δυσμενώς το ασυλομεταναστευτικό ισοζύγιο (μεταφορά-εισδοχή αιτούντων) σε βάρος της Χώρας μας. Ωστόσο η ίδια η Ε.Ε αναγνωρίζει την ανάγκη αναθεώρησης του Κανονισμού με βάση την κατανομή βαρών (burden sharing). Είμαστε υπέρ της αναθεώρησης του συστήματος του Δουβλίνου: Οι χώρες που διαθέτουν τις υποδομές πρέπει ν’ αναλάβουν, κατά προτεραιότητα, την υποδοχή και την μεταχείριση των αιτούντων άσυλο.

VIII. Να σημειώσω ότι ενώ είμαστε η τέταρτη χώρα - μετά τη Σουηδία, την Γαλλία και το Η. Βασίλειο - στην παραλαβή αιτημάτων ασύλου, αναλογικά με τις χώρες αυτές η χρηματοδότηση μας από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσφύγων είναι ιδιαίτερα χαμηλή. Ειδικότερα: 

• Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσφύγων

Κατανομή πόρων για το έτος 2007

Χώρα                   Ποσό           Ποσοστό
Σουηδία           4.861.458 €       7,679%
Γαλλία             10.558.351 €     16,679%
Η. Βασίλειο     8.121.948 €       12,830%
Ελλάδα            1.283.253 €       2,027%

Κατανομή πόρων για το έτος 2008
Χώρα                   Ποσό             Ποσοστό
Σουηδία          11.873.311 €      16,045%
Γαλλία            7.142.310 €          9,651%
Η. Βασίλειο    9.169.710 €         12,391%
Ελλάδα           1.571.280 €         2,123%

Αρχική κατανομή για την περίοδο 2009-2013
Χώρα                   Ποσό               Ποσοστό
Σουηδία            8.803.000 €         14,523%
Γαλλία              9.463.000 €         15,653%
Η. Βασίλειο      9.184.000 €         15,173%
Ελλάδα             1.498.000 €           2,046%,

• Επιπλέον χρηματοδότηση 
Πρόγραμμα «Ενίσχυση στις Προκλήσεις Υποδοχής» έτος 2007, συνολικό διανεμητέο ποσό 7.000.000 €

Χώρα               Ποσό
Ελλάδα          420.000 €
Μάλτα           310.000 €
Ιταλία            1.000.000 €
Ισπανία          1.770.000 €
Σουηδία         3.500.000 €

Η Ελλάδα ενισχύθηκε με ποσό συγχρηματοδότησης ύψους 420.000 € για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών στα εξωτερικά Ευρωπαϊκά σύνορα, χερσαία και θαλάσσια (Πρόγραμμα Αιγαίας). Η Σουηδία έλαβε ποσό συγχρηματοδότησης ύψους 3.500.000 € ειδικά για την αντιμετώπιση των Ιρακινών αιτούντων άσυλο, με δράσεις που αφορούν την αποτελεσματική παραλαβή και διαχείριση των αιτήσεών τους, την ανάπτυξη και λειτουργία ενός συστήματος υποδοχής και την δημιουργία ειδικού γραφείου υποστήριξης.
Σπεύδω εδώ να διευκρινίσω, προς αποφυγή κάθε παρερμηνείας, ότι η εκπλήρωση των έναντι των μεταναστών υποχρεώσεών μας ουδέποτε τέθηκε σε τέτοια οικονομική βάση. Αντιθέτως, η εκπλήρωση αυτή είναι πρωτίστως θέμα Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και ανταπόκρισης στα δεδομένα των απαιτήσεων της Δημοκρατίας μας και του διαχρονικού Πολιτισμού μας.

IX. Πιο συγκεκριμένα, για τους αιτούντες άσυλο Ιρακινούς να ληφθεί υπόψη ότι η Ελλάδα, ανταποκρινόμενη στην τότε έκκληση της Ύπατης Αρμοστείας του Ο.Η.Ε. για τους Πρόσφυγες, αποφάσισε ν’ αναστείλει τη διαδικασία ατομικής εξέτασης των Ιρακινών αιτούντων άσυλο, προκειμένου να παράσχει σε όλα τα άτομα της ομάδας αυτής προστασία, με τη νομιμοποίηση της παρουσίας τους στην Ελλάδα υπό το καθεστώς του αιτούντος άσυλο, μέχρι οι συνθήκες ασφάλειας στο Ιράκ να επέτρεπαν μια διαφορετική εκτίμηση της κατάστασης. Με δεδομένο ότι τέσσερα χρόνια αργότερα οι συνθήκες ασφάλειας και προστασίας των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στο Ιράκ δεν έχουν βελτιωθεί, και ότι υπάρχουν περιπτώσεις Ιρακινών που έχουν παραμείνει με το καθεστώς αυτό πολλά χρόνια στην Ελλάδα, το Υπουργείο Εσωτερικών, σε συνεργασία με το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας, ενεργοποίησε την διαδικασία εξέτασης των αιτημάτων αυτών από τον Ιούνιο 2007 με χρονικό κριτήριο προτεραιότητας.

Χ. Άλλωστε έχουν γίνει τα τελευταία τέσσερα χρόνια σημαντικά βήματα από άποψη υποδομών για την επίλυση του προβλήματος. Αντιμέτωποι αρχικά με μεγάλες ελλείψεις και εκκρεμότητες, προχωρήσαμε στην ίδρυση και λειτουργία Κέντρων Υποδοχής Λαθρομεταναστών (Έβρος : λειτουργία από Απρίλιο 2007, Σάμος : λειτουργία από Νοέμβριο 2007, Αμυγδαλέζα: ειδικός χώρος παραμονής αλλοδαπών ανηλίκων, λειτουργία από Απρίλιο 2008), τα οποία κατασκευάστηκαν και λειτουργούν βασιζόμενα αποκλειστικά σε εθνικούς πόρους. Επίσης αναβαθμίσαμε τις Υπηρεσίες ασύλου, επεξεργασθήκαμε και διανέμουμε σύγχρονο ενημερωτικό φυλλάδιο στους αιτούντες άσυλο, επιμορφώνουμε τους εμπλεκόμενους στις διαδικασίες ασύλου μέσω σεμιναρίων, με τη συνεργασία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, ιδρύσαμε Γραφείο Τεκμηρίωσης για την ενημέρωση σχετικά με την κατάσταση στις χώρες προέλευσης των αιτούντων άσυλο με δημιουργία κατάλληλου δικτυακού τόπου. Επίσης συγκροτήθηκε και λειτουργεί άτυπη ομάδα εργασίας για την επίλυση των προβλημάτων που έχουν ανακύψει σχετικά με το άσυλο, στην οποία συμμετέχουν, εκτός των αρμοδίων Υπηρεσιακών παραγόντων και εκπρόσωποι από την Υ.Α. του Ο.Η.Ε. για τους πρόσφυγες.

ΧΙ.  Παράλληλα, ως το τέλος Ιουνίου, ολοκληρώνουμε το θεσμικό πλαίσιο για την εναρμόνιση της σχετικής νομοθεσίας μας στις τελευταίες εξελίξεις του ευρωπαϊκού κοινοτικού δικαίου. Ειδικότερα, με προεδρικά διατάγματα που βρίσκονται ήδη στη φάση έκδοσής τους ή εξέτασής τους από την Επιτροπή (π.χ. π.δ. 220/2007 για τις Συνθήκες Υποδοχής), προσαρμόζεται η νομοθεσία μας, ως την τελευταία της λεπτομέρεια :
1) Στον Κανονισμό 343/2003 (Δουβλίνο ΙΙ)
2) Στην Οδηγία 2005/85 (Διαδικασίες Ασύλου)
3) Στην Οδηγία 2003/9 (Συνθήκες Υποδοχής)
4) Στην Οδηγία 2004/83 (Ελάχιστες απαιτήσεις για την αναγνώριση καθεστώτος Πρόσφυγα)

ΧΙΙ. Η Ελλάδα τηρεί στάση πλήρους σεβασμού των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σε κάθε περίπτωση. Ειδικότερα επισημαίνονται μόνον οι πρόσφατες επιχειρήσεις Έρευνας και Διάσωσης Ανθρώπων στη θάλασσα (διάσωση 2,068 λαθρομεταναστών σε 147 επιχειρήσεις το 2007 και 396 λαθρομεταναστών σε 26 επιχειρήσεις το α΄ τρίμηνο του 2008).

ΧΙΙΙ. Αναφορικά με το συναφθέν πρωτόκολλο επανεισδοχής με την Τουρκία, η χώρα αυτή δεν εφαρμόζει τα συμφωνηθέντα. Συγκεκριμένα το έτος 2007: Υποβλήθηκαν 492 αιτήματα επανεισδοχής στις Τουρκικές αρχές, που αφορούσαν την επανεισδοχή 7.728 λαθρομεταναστών ενώ εμείς δεχτήκαμε 18 αιτήματα επανεισδοχής για 1.333 λαθρομετανάστες από την Τουρκική πλευρά. Η Τουρκία αποδέχτηκε την επανεισδοχή 1.452 λαθρομεταναστών, από τους οποίους παραδόθηκαν μόνο 423. Από την έναρξη εφαρμογής του Πρωτοκόλλου (2002) υπεβλήθησαν στις Τουρκικές Αρχές 2.804 αιτήματα που αφορούσαν την επανεισδοχή 36.139 ατόμων και παραδόθηκαν μόνο 2.014.»